ژنومیکس مقایسه ای در حبوبات

ژنومیکس علم جدیدی است که به کشف توالی ها و مطالعه عملکرد آنها در ژنوم کامل یک موجود خاص می پردازد. از انواع ژنومیکس، نوع مقایسه ای است که ابزاری ارزشمند در گسترش منابع مولکولی برای گیاهان زراعی و شناسایی ژن-های کلیدی در توسعه این گیاهان و مطالعه تکامل خانواده-های ژنی است. پیشرفت های فوق العاده در فناوری توالی یابی، راهی جدید به ژنومیکس مقایسه ای باز کرده و محققان را برای انجام مقایسات گسترده ژنومی قادر ساخته است. در این پژوهش سعی در بررسی توالی نواحی ژنومی در چند لوکوس محدود با استفاده از نشانگر های tufm، apx1، pgip و enol از نوع سیستم نشانگری sts در گیاهان لوبیا، نخود و نخود فرنگی بود. پس از آمپلی فیکاسیون قطعات sts و سپس توالی یابی نمونه ها، بررسی نواحی حفاظت شده با استفاده از پایگاه اطلاعاتی ncbi و نرم افزار dnastar و مقایسه توالی-های خاص اطلاعات مفیدی به دست آمد. از بین نشانگرهای مورد بررسی تنها نشانگر tufm در تمامی گیاهان مورد نظر تکثیر و قطعات تک باند تولید شد. البته این قطعات به جز ارقام لوبیا در بقیه به صورت مونومورف بودند که بعدا" با توالی یابی که صورت گرفت، اختلافاتی بین آنها مشاهده شد. نشانگر enol در مقایسه با سایر نشانگرها بیشترین چند شکلی را نشان داد. نتایج نشان داد که قطعات به دست آمده، علی رغم داشتن نواحی حفاظت شده مشترک با هم، اختلافاتی را در سطح نوکلئوتیدی داشتند که می تواند ناشی از عوامل مختلف از جمله وقوع جهش های مختلف در طی تکامل باشد. همچنین اختلافات درون جنسی بیش از اختلافات بین جنسی مشاهده شد که می تواند تأثیر آن بر میزان عملکرد ژن خاص در گونه های مورد مطالعه در تحقیقات بعدی مورد بررسی قرار گیرد. طبق این بررسی ها تمامی ارقام چه در مقایسات دو به دو و چه در مقایسات گروهی اختلافات قابل توجهی را نشان دادند.